Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) uprawnia każdego obywatela Polski, któremu przysługuje ubezpieczenie społeczne w NFZ, do skorzystania z niezbędnej opieki medycznej w innym kraju Unii Europejskiej czy państwie należącym do Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), ale jedynie w placówkach publicznej opieki zdrowotnej.
EKUZ potwierdza prawo do świadczeń zdrowotnych tylko i wyłącznie w takich przypadkach, w których lekarz zadecyduje, że zachodzi konieczność udzielenia pomocy medycznej z uwagi na stan zdrowia, w jakim znajduje się pacjent, tak, aby nie musiał on wracać do swojego państwa właściwego celem uzyskania leczenia. Należy pamiętać, że EKUZ nie daje żadnych uprawnień, gdy celem podróży jest uzyskanie leczenia, a więc nie można na jej podstawie skorzystać z zaplanowanych zabiegów lub świadczeń medycznych w innym państwie członkowskim UE/EFTA.
Okres ważności EKUZ wynosi maksymalnie:
- 5 lat dla pobierających świadczenia emerytalne;
- 12 miesięcy dla osób ubezpieczonych, w tym:
- zatrudnieni (m.in. osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, osoby duchowne, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych lub spółdzielni kółek rolniczych, funkcjonariusze służb mundurowych, funkcjonariusze ABW, AW, CBA, SKW, SWW, BOR, posłowie i senatorowie, sędziowie i prokuratorzy oraz ławnicy),
- prowadzący działalność gospodarczą (rolniczą oraz pozarolniczą),
- pobierający świadczenia rentowe,
- studenci zgłoszeni do ubezpieczenia zdrowotnego przez uczelnię,
- członkowie rodzin (w przypadku osób > 18 r.ż. – po przedstawieniu dokumentu potwierdzającego fakt kontynuacji kształcenia).
- 6 miesięcy dla osób nieubezpieczonych, uprawnionych na podstawie przepisów krajowych:
- osoby poniżej 18 roku życia i posiadają polskie obywatelstwo (w przypadku, gdy do daty ukończenia 18 lat pozostało mniej niż 6 miesięcy, karta ważna jest do daty 18 urodzin),
- osoby, które nie ukończyły 18 roku życia, posiadają miejsce zamieszkania na terytorium RP, które uzyskały status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy
- kobiety w okresie ciąży i porodu, obywatelki RP,
- kobiety posiadające status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy oraz miejsce zamieszkania na terytorium RP w okresie ciąży i porodu.
- 2 miesiące dla bezrobotnych zarejestrowanych w UP jako osoba bezrobotna oraz dla osób wcześniej niewymienionych;
- 90 dni dla osób kwalifikujących się do otrzymywania świadczeń z pomocy społecznej;
- 42 dni dla nieubezpieczonych kobiet w okresie połogu.
Kartę EKUZ możemy wyrobić w każdym oddziale NFZ – wystarczy wypełnić wniosek dostępny na stronie internetowej NFZ oraz złożyć w placówce osobiście lub za pośrednictwem maila. Warto przy tym pamiętać, by zaznaczyć jakiego rodzaju jest to wyjazd: turystyczny czy do pracy.
Wyjazd do pracy
Jest to wyjazd czasowy w celach służbowych. Kartą EKUZ mogą posługiwać się pracownicy, którzy pomimo wykonywania pracy na terenie innego państwa członkowskiego UE/EFTA są ubezpieczeni w Polsce, są to:
- Pracownicy najemni, osoby pracujące na własny rachunek – w czasie pobytu na terytorium innego państwa członkowskiego niż zamieszkania i zatrudnienia, takim pracownikom przysługują świadczenia zdrowotne niezbędne z medycznego punktu widzenia podczas pobytu.
- Pracownicy przygraniczni – są objęci ubezpieczeniem zdrowotnym w państwie, w którym pracują. Przysługuje im pełen zakres świadczeń zdrowotnych, zarówno w państwie zatrudnienia, jak i państwie zamieszkania.
- Pracownicy delegowani – maksymalny okres oddelegowania wynosi 24 miesiące. Przysługują im świadczenia zdrowotne niezbędne z medycznego punktu widzenia podczas pobytu.
Okres ważności karty EKUZ dla pracowników delegowanych jest tożsamy z okresem wskazanym na dokumencie A1, który jest wydawany przez ZUS i potwierdza, że składki są opłacane w Polsce.
Do czego uprawnia EKUZ?
EKUZ pokrywa większość opłat związanych z udzieleniem niezbędnego leczenia za granicą. Niestety, posiada pewne ograniczenia:
- nie działa w prywatnych gabinetach i szpitalach;
- nie działa w krajach nienależących do UE lub EFTA;
- nie zapewnia transportu medycznego do Polski;
- nie przysługuje osobom nieubezpieczonym i nieposiadającym prawa do świadczeń w ramach NFZ;
- nie zwalnia z konieczności częściowych dopłat do leczenia lub leków w niektórych państwach.
Warto też zdawać sobie sprawę z tego, że EKUZ zapewnia opiekę medyczną w nagłych przypadkach, ale wyłącznie w placówkach publicznych oraz na zasadach obowiązujących w danym kraju. Świadczenia zdrowotne udzielane są zgodnie z zasadami ustalonymi przez każde państwo członkowskie UE/EFTA. Oznacza to, że ubezpieczony ponosi takie same koszty, jakie ponoszą osoby ubezpieczone w tym państwie członkowskim.
Kompleksowa ochrona
Uzupełnieniem EKUZ jest dodatkowe ubezpieczenie, tzw. polisa turystyczna, którą można samodzielnie skompletować. Zapewnia ona pokrycie kosztów leczenia bez względu na rodzaj placówki (prywatna czy publiczna), w której zostało udzielone świadczenie medyczne oraz udostępnia pomoc Assistance. Istnieje też możliwość rozszerzenia zakresu o NNW i OC w życiu prywatnym, a także ubezpieczenie bagażu.
Wybierając się krajów, w których transport karetką, czy świadczenia z zakresu ratownictwa medycznego, zwłaszcza ratownictwa górskiego nie są finansowane w ramach systemu publicznego, należy wyrobić ubezpieczenie turystyczne, które będzie stanowiło jedyną ochronę.
Przed wyjazdem za granicę warto mieć dobrą ochronę, by wraz z bagażem wspomnień nie wrócić z ogromnym zadłużeniem na karcie kredytowej.
- Kup ubezpieczenie – wspomóż Fundację „Pokonać Endometriozę” - 2 marca 2021
- Szalejące wichury? Jak uzyskać odszkodowanie za mienie zniszczone? - 30 czerwca 2020
- Ostrzeżenia przed burzami – anomalii pogodowych w Polsce tego lata nie zabraknie - 18 czerwca 2020
