Jeśli Twój wskaźnik BMI wynosi więcej niż 30 – oznacza to, że to już nie tylko nadwaga, taki wynik zalicza się do otyłości. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) obecnie żyje na świecie 0,7 miliarda osób dotkniętych tą chorobą. Czy mamy aż tak złe nawyki żywieniowe czy też otyłość można odziedziczyć?
Otyłość genetyczna
Organizm człowieka wypracował umiejętność odkładania tkanki tłuszczowej w celu przetrwania- w czasach, kiedy zdobycie pożywienia było prawdziwym problemem największe szanse na przetrwanie miały te jednostki, które potrafiły zużyć możliwie mało energii na zdobycie jak największej ilości kalorii. Paradoksalnie – odkładanie tkanki tłuszczowej pozwoliło przetrwać człowiekowi w trudnym środowisku. Współcześnie zdobycie pożywienia (poza regionami dotkniętymi głodem) nie stanowi problemu – ale w naszych genach wciąż zapisana jest recepta na przetrwanie w razie braku jedzenia. Jest to powodem małej skuteczności drakońskich diet i głodówek – organizm człowieka dostaje wówczas sygnał, że dostępność kalorycznego pożywienia jest zagrożona i zaczyna „oszczędzać”. Magazynuje więc każdą dostarczoną mu kalorię – stąd często spotykany efekt „jojo” u osób stosujących odchudzające diety.
Trzeba jednak pamiętać, że przybieranie na wadze związane jest także z predyspozycjami genetycznymi. Niestety nie samo odziedziczenie zestawu genów jest powodem otyłości i nie można go traktować jako usprawiedliwienia dla dodatkowych kilogramów – winna jest relacja geny – środowisko. Przede wszystkim nie ma jednego genu, który odpowiada za gromadzenie się tkanki tłuszczowej. Poza niezwykle rzadkimi zespołami metabolicznymi – we wszystkich pozostałych przypadkach mamy do czynienia z wielogenowym podłożem spowolnionego metabolizmu. Zatem znacznie ważniejsze jest dziedziczenie po rodzicach nawyków żywieniowych i stylu życia – to one są bezpośrednią przyczyną nadwagi. Badania przeprowadzone na rodzinach mówią, że jeśli rodzice są otyli – szanse nadmiernej wagi u dziecka wynoszą 70-80%. Jeśli problem ma tylko jedno z rodziców – zagrożenie dziedziczenia spada do 40%. Można więc przypuszczać, że znaczna większość przypadków to wpływ stylu życia na dziecko, w znacznie większym stopniu niż geny.
Podsumowując: odziedziczyć można skłonność do gromadzenia tkanki tłuszczowej, co oznacza, że trzeba bardziej zwracać uwagę na zdrowy tryb życia i uważać na drobne acz kaloryczne przyjemności. Nie można natomiast wraz z genami przejąć po rodzicach dodatkowych kilogramów. Trzeba jednak zaprotestować, jeśli rodzice prowadzą niezdrowy tryb życia – to obowiązek, którego niedopełnienie może skutkować otyłością.
Otyłość – jak sobie z nią radzić?
Jeśli dotknęła Cię ta choroba zanim zdążyłeś właściwie zareagować – nic straconego. Otyłość można leczyć farmakologicznie lub operacyjnie – jeśli jest już za późno na dietę i ćwiczenia. Ale w większości przypadku pomoc dietetyka i osobistego trenera wystarczą. Niezbędne jest wykonanie szczegółowych badań, które umożliwią lekarzom ułożenie właściwego jadłospisu – ale nie należy zwlekać. Jeśli obawiasz się kosztów związanych z koniecznością regularnych odwiedzin lekarza – dobrym pomysłem jest wybór ubezpieczenia zdrowotnego. Część pracodawców oferuje prywatne pakiety medyczne i sportowe swoim podwładnym – jeśli dopiero szukasz pracy – możesz potraktować to jako jedno z kryteriów wyboru – lub zadbać o abonament we własnym zakresie.
- Październik miesiącem świadomości i profilaktyki raka piersi - 16 października 2020
- Jak działa telemedycyna? - 15 września 2020
- Polisa Nadziei – polisa OC/AC, dzięki której każdy może pomóc - 7 września 2020
