Gluten to białko zawarte w pszenicy, jęczmieniu i życie. Czasem jest także dodatkowym składnikiem alkoholu, pasztetu czy innych złożonych produktów żywnościowych. Przeważnie jest dobrze tolerowany przez organizm – niestety u niektórych osób występuje nietolerancja glutenu i konieczne jest wyeliminowanie go z diety.
Uczulenie na gluten
W skrajnych przypadkach obecność glutenu w spożywanych pokarmach u osób z jego nietolerancją może powodować stan zapalny w jelicie cienkim i zanik kosmków jelitowych. Mówimy wówczas o celiakii – najbardziej zaawansowanej formy choroby. Jednak dość powszechne przekonanie, że tylko nieprawidłowy obraz badanego jelita oznacza problem z trawieniem białka zawartego w zbożach nie jest prawdziwe. Zdarza się bowiem, że brak jest stanu zapalnego w jelicie a jednak spożywanie glutenu powoduje przykre objawy wskazujące na jego nietolerancję.
Nietolerancja glutenu – objawy
Kłopoty z trawieniem glutenu mogą się objawiać bólami brzucha, nudnościami czy także biegunkami, ale wyniki badań w kierunku celiakii mogą pozostawać negatywne. Warto wiedzieć, że celiakia jest chorobą niezwykle rzadką – występuje zaledwie u 1% populacji. Jednak znacznie większa ilość osób cierpi na dolegliwości w związku ze spożywaniem glutenu. Do tej grupy należą przede wszystkim osoby cierpiące na jedną z wielu chorób autoimmunologicznych, o których więcej pisaliśmy w artykule: Choroby autoimmunologiczne. Badania pokazują, że niemal każda osoba lecząca się na przykład na autoagresywną chorobę tarczycy, taką jak Hashimoto w jakimś stopniu nie toleruje glutenu. Skala problemu jest zależna od indywidualnych predyspozycji organizmu ale wyeliminowanie glutenu, przynajmniej na kilka miesięcy, jest w takim przypadku wskazane. Ponadto warto wiedzieć, że nawet osoby zdrowe, u których nie zaobserwowano objawów nietolerancji, także nie powinny glutenu spożywać w nadmiarze. Działa on rozszczelniająco na jelita i – czasem w bardzo niewielkim stopniu – może powodować ich przepuszczalność.
Objawy nietolerancji glutenu
Do najczęstszych objawów nietolerancji glutenu, które mogą, ale nie muszą wskazywać na celiakię, zalicza się przede wszystkim:
- współwystępowanie zespołu jelita nadwrażliwego,
- trudności z koncentracją,
- częste bóle głowy,
- zmiany nastroju, w tym także depresja,
- chroniczne zmęczenie,
- problemy z płodnością,
- bóle mięśniowo-stawowe,
- niedobory, w szczególności zbyt mała ilość żelaza,
- ryzyko zapadania na choroby neurologiczne.
Jeśli masz wątpliwości, czy Twój organizm dobrze toleruje gluten, możesz wprowadzić na jakiś czas dietę eliminacyjną. Jeśli objawy ustąpią – możesz podejrzewać, że problem leży właśnie w nietolerancji. W takiej sytuacji należy wykonać szczegółowe badania, ale jeśli po ponownym wprowadzeniu glutenu do diety objawy pojawią się ze zwiększoną siłą – możesz mieć pewność, że powinieneś unikać tego białka występującego w zbożach. Wówczas jedynym rozwiązaniem jest trwała zmiana diety.
- Październik miesiącem świadomości i profilaktyki raka piersi - 16 października 2020
- Jak działa telemedycyna? - 15 września 2020
- Polisa Nadziei – polisa OC/AC, dzięki której każdy może pomóc - 7 września 2020