O posiadaniu klasyka marzą nie tylko miłośnicy motoryzacji. Wielu z nas świecą się oczy do kolekcjonerskich modeli w Muzeach Motoryzacji w Topaczu, Białymstoku czy Krakowie. Piękne wykonanie oldtimerów wzbudza zachwyt. Zloty starych samochodów raz na jakiś czas organizują prawie wszystkie większe miasta – choć skala przedsięwzięć nie zawsze jest duża. Posiadanie żółtych rejestracji kojarzy się z prestiżem a jeżdżenie takim samochodem po drogach wzbudza zachwyt innych kierowców i przechodniów. Ale czy wiedza o obowiązkach i problemach związanych z posiadaniem zabytków jest równie powszechna? Okazuje się, że niewiele z osób, które podziwiają kunszt wykonania starych modeli ma świadomość z czym dzisiaj wiąże się ich posiadanie.
Zabytkowy samochód – czyli jaki?
Choć Prawo o Ruchu Drogowym dokładnie określa, czym jest zabytkowy samochód – w potocznym rozumieniu pojęcie to jest znacznie szersze i używane nie zawsze zgodnie z definicją. Według ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku za pojazd zabytkowy uznaje się taki, który widnieje w rejestrze zabytków lub w wojewódzkiej ewidencji zabytków oraz każdy wpisany do inwentarza muzealiów na podstawie odrębnych przepisów. Wymagany minimalny wiek zabytkowego samochodu to 25 lat – z zastrzeżeniem, że ostatni wyprodukowany model powstał więcej niż 15 lat temu. Kolejnym wymaganiem jest zachowanie przynajmniej 75% oryginalnych części. Od tych zapisów są pewne wyjątki. Zdarza się, że pojazd zostanie wpisany do rejestru zabytków mimo młodszego niż wymagany wiek a jest to możliwe, kiedy jego konstrukcja jest wyjątkowa lub jest związany z postacią albo wydarzeniem historycznym. Czy jednak warto walczyć o żółte tablice rejestracyjne?
Korzyści płynące z posiadania zabytkowego samochodu
Posiadanie zabytku wiąże się z niewątpliwym prestiżem. Im starszy pojazd – tym bardziej wyjątkowy staje się fakt, że jest sprawny i kompletny. Jeśli nie jest tylko eksponatem i faktycznie jeździ – możemy być dumni. Kawałek historii w zachowanej formie stoi w naszym garażu. Rejestracja pojazdu zabytkowego nie jest ani prosta ani szybka – ale na dłuższą metę ten wysiłek może się opłacać. Podstawowe korzyści płynące z wpisania auta do rejestru zabytków to:
- Brak konieczności posiadania ciągłości OC
W praktyce oznacza to, że kabriolety używane tylko latem – przez całą zimę, kiedy nie poruszają się po drogach publicznych – nie muszą być objęte ubezpieczeniem OC. Takie ułatwienie przydaje się także w sytuacji, kiedy pojazd jest wyjątkowo cenny i porusza się po drogach wyłącznie okazjonalnie, podczas zlotów i pokazów motoryzacyjnych.
- Brak konieczności dostosowywania sprowadzanego auta do przepisów europejskich
Jest to ważne jeśli samochód został wyprodukowany np. w USA lub Wielkiej Brytanii – jako zabytek może się z powodzeniem poruszać po drogach zachowując oryginalną konstrukcję.
- Bezterminowy przegląd
Nie ma konieczności regularnej kontroli sprawności pojazdu – przegląd wykonywany jest tylko raz, przy rejestracji – i jego wynik obowiązuje bezterminowo – o ile nie miał miejsce żaden wypadek.
- Przejażdżka pojazdem uprzywilejowanym
Jeśli rejestrowany samochód wyprodukowany został jako pojazd uprzywilejowany – nie ma konieczności demontażu np. sygnalizacji świetlnej. Można poruszać się po drogach na przykład karetką, bez żadnych konsekwencji.
- Niższe stawki OC
Nie jest łatwo znaleźć atrakcyjne ubezpieczenie dla zabytkowego samochodu, większość ubezpieczycieli oferuje wysokie ceny, które mają na celu zniechęcenie klienta. Nie mogą bowiem oni odmówić obowiązkowego OC dla samochodu, który został już zarejestrowany. Wraz ze wzrostem zainteresowania starymi samochodami pojawiają się jednak na rynku atrakcyjne oferty dla posiadaczy zabytków. Taką ma na przykład PZU. Członkowie klubów zrzeszonych w Polskim Związku Motorowym od 2012 roku mogą korzystać z oferty „Pojazdy zabytkowe”, która uprawnia do aż 70% zniżki w ubezpieczeniu OC.
Co w zamian?
Oprócz wymienionych korzyści na posiadaczu zabytkowego samochodu ciąży wiele obowiązków. Przede wszystkim świadomość wyjątkowości danego egzemplarza wymusza dbałość o jego zachowanie w jak najlepszym stanie – ale są też obowiązki ustawowe. Należą do nich:
- opieka nad zabytkiem,
- każdorazowa konsultacja z konserwatorem zabytków przed wprowadzeniem jakiejkolwiek modyfikacji, bez względu na to, czy dotyczy wpływu na konstrukcję czy na przykład zmiany koloru lakieru,
- zgoda konserwatora zabytków na wyjazd samochodu zagranicę.
Jednak największą bolączką właścicieli starych samochodów jest brak interesującej oferty zakupienia AC. A przecież taki samochód ma ogromną wartość, która z każdym dniem rośnie. Ubezpieczenie tak wartościowego przedmiotu jest dla właściciela priorytetem. Jednak mimo rosnącej oferty ubezpieczeń OC dla zabytków – wciąż polski rynek nie dorównuje innym państwom w zakresie ubezpieczenia AC. Dzieje się tak dlatego, że nie jest to ubezpieczenie obowiązkowe – zatem ubezpieczyciel zgodnie z prawem może odmówić wystawienia polisy – a przez niską dostępność części samochodowych cena napraw takich aut jest bardzo duża i ubezpieczalnie minimalizują swoje ryzyko nie gwarantując takiej ochrony – lub oferując bardzo wysokie ceny. Jedyną dostępną w tej chwili dedykowaną opcją dla właścicieli cennych, zabytkowych wozów jest ubezpieczenie Warta Klasyki. Przed podpisaniem polisy rzeczoznawca (co ważne – na koszt ubezpieczyciela) ocenia wartość samochodu. Odtąd będzie on chroniony przed każdym uszkodzeniem oraz przed kradzieżą, co jest dla pasjonatów, przywiązanych do swoich samochodów – szczególnie ważne. Aby przystąpić do ubezpieczenia Warta nie wymaga zamontowania żadnych specjalnych zabezpieczeń antykradzieżowych, nie ma też obowiązku dokumentowania napraw fakturami.
Samochód będzie bezpieczny na wszystkich europejskich drogach, problem pojawi się tylko w krajach na wschód od Polski – a więc w Rosji, Estonii, na Litwie, Łotwie, Ukrainie, Białorusi – a także w Turcji i Mołdawii. W tych krajach ubezpieczenie nie zadziała. Przede wszystkim jednak trzeba wspomnieć o jednym bardzo poważnym minusie oferty. Mianowicie nie można ubezpieczyć samochodu, który służy celom zarobkowym. Tutaj właścicielom oldtimerów powinna zapalić się lampka ostrzegawcza. Trzeba bowiem mieć świadomość, że wpisanie pojazdu do rejestru zabytków z gruntu wyklucza wynajmowanie takiego samochodu na przykład jako pojazd na przejazd do ślubu. Ustawa mówi, że przedmiot ochrony konserwatora nie może służyć celom zarobkowym. A przecież mało który właściciel pięknie zachowanego, starego samochodu nie chce użyczać go na takie okazje, zwłaszcza, że utrzymanie go nie jest sprawą tanią i dodatkowe środki finansowe na pewno się przydadzą. Ta informacja rodzi poważny dylemat: czy więcej jest korzyści z rejestracji samochodu jako zabytkowego, jeżdżenia na żółtych rejestracjach i wzbudzanie zachwytu przechodniów – czy jednak nie warto?
Na te pytania każdy właściciel samochodu, zwłaszcza nieco młodszego, który spełnia wymogi współczesnego świata i dopiero od niedawna spełnia warunki bycia zabytkiem – musi odpowiedzieć sobie sam. Czy warto podlegać obostrzeniom w użytkowaniu samochodu w zamian za bezterminowy przegląd? To prawdziwy dylemat ale decyzja musi zostać podjęta świadomie. Nie ma od niej odwrotu – zabytkowego wozu nie można zarejestrować w normalnym trybie. Niewątpliwie jest to jednak dobra inwestycja – jako zabytek podlegający ochronie – samochód jest wart dużo więcej i ta wartość wciąż rośnie!
- Październik miesiącem świadomości i profilaktyki raka piersi - 16 października 2020
- Jak działa telemedycyna? - 15 września 2020
- Polisa Nadziei – polisa OC/AC, dzięki której każdy może pomóc - 7 września 2020
