Autorem pojęcia witaminy jest Kazimierz Funk, który ze względu na właściwości tych związków nazwał je połączeniem słów vita (życie) i amina (grupa aminowa). Pierwsza odkryta witamina otrzymała symbol B1, był rok 1911. Od tamtej pory opisano kilkadziesiąt związków znanych jako witaminy. Witaminy wzmacniające organizm są niezbędne do jego prawidłowego funkcjonowania. Ich zbyt niski poziom może powodować wiele chorób.
Witaminy wzmacniające
Mimo iż witaminy nie wchodzą w skład tkanek i nie pełnią żadnej funkcji w dostarczaniu energii – są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu dzięki temu, że wpływają na procesy metaboliczne. Jako że organizm nie jest w stanie sam wytworzyć tych związków, niezbędne jest przyjmowanie ich z pokarmem. Dostępne są już dziś syntetyczne produkty pełniące podobną rolę – ale najlepiej przyswajane przez organizm są te w naturalnej postaci. Ponadto witaminy występujące w pokarmach nie niosą za sobą ryzyka przedawkowania, co jest możliwe w przypadku suplementów.
Nieprawidłowe wartości witamin w organizmie można podzielić na dwie grupy: hipowitaminoza – to ich niedobór. Natomiast zdarza się także hiperwitaminoza – czyli nadmiar witamin w organizmie. Jest to niebezpieczny stan i może prowadzić – poza różnymi dolegliwościami – nawet zatrucie. Dlatego przed podjęciem decyzji o suplementacji należy wykonać komplet niezbędnych badań.
Witaminy można podzielić na dwie podstawowe grupy:
- rozpuszczalne w wodzie
Do takich należą witaminy z grupy B oraz C, PP oraz H. Głównym źródłem tych związków są rośliny. Organizm magazynuje witaminy z tej grupy tylko w niewielkim stopniu.
- rozpuszczalne w tłuszczach
A, D, E oraz K2. Ich specyfika jest nieco inna. Występują przede wszystkim w rybach, orzechach i różnych olejach, K2 z kolei w tzw. natto – czyli fermentowanej soi. Ich poziom dość długo utrzymuje się w organizmie, dlatego uzupełnianie jest bardziej efektywne.
Prawidłowy poziom witamin w organizmie i dobowe zapotrzebowanie człowieka na te związki określane są przez Instytut Żywności i Żywienia, ale zależne są od płci, wieku za oraz trybu życia – ważnym kryterium jest także aktywność fizyczna.
W niektórych przypadkach trudne jest utrzymanie właściwego poziomu poszczególnych witamin ze względu na porę roku i zwiększone zapotrzebowanie na niektóre związki w połączeniu z ich mniejszym występowaniem. Jest tak na przykład późną jesienią i zimą, kiedy mamy ograniczony dostęp do świeżych warzyw i owoców bogatych w witaminy zwiększające odporność, głównie witaminy C, co w połączeniu z niskimi temperaturami i dużą wilgotnością powietrza zwiększa potrzebę suplementacji.
Na rynku dostępnych jest wiele preparatów witaminowych o zróżnicowanym składzie. Dzięki temu w każdej sytuacji można dobrać odpowiednią mieszankę dla konkretnej osoby. Ze względu na ryzyko przedawkowania – lepiej jest, kiedy nie przyjmujemy witamin na własną rękę, ale konsultujemy się z lekarzem i wykonujemy komplet badań przed podjęciem decyzji.
Jeśli posiadasz indywidualne ubezpieczenie zdrowotne lub abonament medyczny – nie powinno stanowić to problemu i nie należy zaniedbywać okresowych badań. Właściwa dieta i suplementacja nigdy nie daje gwarancji odpowiedniego poziomu wszystkich niezbędnych dla życia związków.
- Październik miesiącem świadomości i profilaktyki raka piersi - 16 października 2020
- Jak działa telemedycyna? - 15 września 2020
- Polisa Nadziei – polisa OC/AC, dzięki której każdy może pomóc - 7 września 2020
